Tăng cân mãn kinh: Nguyên nhân, chẩn đoán và kiểm soát

Tăng cân mãn kinh là nỗi lo của nhiều chị em, bởi tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến ngoại hình mà còn làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh nguy hiểm khác. Hãy cùng tìm hiểu những nguyên nhân ảnh hưởng đến cân nặng phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh và cách điều chỉnh vóc dáng an toàn.

Tăng cân mãn kinh là gì?

Mãn kinh là giai đoạn suy giảm chức năng buồng trứng, lúc này quá trình rụng trứng dừng lại, chu kỳ kinh nguyệt kết thúc và nữ giới không còn khả năng sinh sản. Thời kỳ mãn kinh còn gắn liền với những sự thay đổi trong quá trình sản xuất nội tiết tố nữ (Estrogen, Progesterone, Testosterone), dẫn đến nhiều triệu chứng như tăng cân, khô âm đạo, bốc hỏa, đổ mồ hôi lạnh, tức ngực, mệt mỏi, thay đổi tâm trạng.

Một nghiên cứu từ Service Women’s Action Network (SWAN) và The Healthy Women cho biết phụ nữ trong thời kỳ tiền mãn kinh tăng trung bình 1.5kg/năm, khoảng 10kg trong suốt thời kỳ mãn kinh.

Mãn kinh tăng cân có nguy hiểm không?

Tăng cân do mãn kinh có thể khiến chị em tự ti về vóc dáng, đồng thời ảnh hưởng tiêu cực đến tình trạng sức khỏe.

1. Gây ra bệnh tim mạch

Tăng cân làm tăng sự tích tụ mỡ thừa, khiến nồng độ chất béo trung tính Triglyceride trong máu cao. Điều này có nguy cơ làm hình thành các mảng xơ vữa mạch máu, ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu và dẫn đến tăng huyết áp, đồng thời tăng áp lực lên tim do phải tăng cường co bóp để đẩy máu đi khắp cơ thể. Những người bị béo phì có nguy cơ cao gặp các bệnh lý tim mạch, thậm chí dẫn đến nhồi máu cơ tim, đột quỵ.

2. Dễ bị tiểu đường

Insulin là hormone cần thiết để vận chuyển đường vào trong tế bào nhằm cung cấp cho hoạt động của cơ thể. Tăng cân mãn kinh sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của các tế bào, dẫn đến tình trạng kháng insulin, khiến lượng đường không được tế bào hấp thụ và làm tăng nồng độ đường trong máu, dẫn đến bệnh tiểu đường tuýp 2.

3. Nguy cơ ung thư

Sự thay đổi về nội tiết tố và tình trạng tăng cân trong thời kỳ mãn kinh có thể làm tăng nguy cơ dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm như ung thư vú, ung thư ruột kết, ung thư nội mạc tử cung,…

Tăng cân mãn kinh có nguy cơ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm về sức khỏe

>>> Xem thêm: 8 bệnh thường gặp ở tuổi mãn kinh chị em cần lưu tâm

Nguyên nhân dẫn đến mãn kinh tăng cân

Mãn kinh có tăng cân không? Phụ nữ mãn kinh nếu duy trì chế độ sinh hoạt như bình thường mà vẫn tăng cân thì có thể liên quan đến những nguyên nhân sau.

1. Do tác động của Estrogen

Tăng cân thời kỳ mãn kinh diễn ra do sự suy giảm nồng độ hormone sinh dục nữ Estrogen. Đây là hormone đóng vai trò quan trọng trong việc lưu trữ mỡ của cơ thể nên việc giảm Estrogen có thể khiến mỡ bắt đầu tích tụ tại bụng.

Bên cạnh đó, các triệu chứng do rối loạn nội tiết tố trong thời kỳ mãn kinh cũng là nguyên nhân gián tiếp của tăng cân. Cụ thể, phụ nữ có nguy cơ bị bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm, mệt mỏi,… cản trở giấc ngủ và làm gián đoạn quá trình trao đổi chất của cơ thể.

Những thay đổi về tâm trạng do thay đổi hormone cũng làm tăng hormone cortisol, ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và khiến bạn có xu hướng thèm ăn.

2. Do yếu tố tuổi tác

Tuổi tác cao sẽ ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, khiến bạn có nguy cơ bị mất khối lượng cơ, làm giảm lượng calo được “đốt cháy” và gây tăng cân. Người lớn tuổi, cơ thể dễ bị trì trệ, khiến họ ít vận động hơn và ảnh hưởng đến cân nặng. Phụ nữ trong độ tuổi 45 – 55 có xu hướng tăng khoảng 0.5kg mỗi năm. (1)

Chẩn đoán tình trạng tăng cân mãn kinh như thế nào?

Bên cạnh vấn đề tại sao mãn kinh lại tăng cân, phụ nữ nên kiểm tra tình trạng sức khỏe ngay khi gặp những triệu chứng bất thường về cân nặng và cơ thể. Một số phương pháp chẩn đoán giúp phát hiện kịp thời tình trạng tăng cân thời kỳ mãn kinh gồm:

• Kiểm tra các chỉ số sức khỏe tổng quát, thăm hỏi về tiền sử bệnh lý, các dấu hiệu bất thường của cơ thể, chu kỳ kinh nguyệt.
• Tính chỉ số khối cơ thể BMI để xác định nguy cơ béo phì.
• Tiến hành xét nghiệm hormone như định lượng nội tiết buồng trứng và tuyến yên, xét nghiệm kích thích tuyến giáp (TSH),…
• Xét nghiệm máu để kiểm tra lượng đường trong máu, lipid máu,… nhằm phát hiện các vấn đề huyết áp, gan, tiểu đường.

Bác sĩ có thể tiến hành những phương pháp chẩn đoán để phát hiện nguyên nhân gây tăng cân

Khi nào thì nên thăm khám bác sĩ?

Phụ nữ trong giai đoạn mãn kinh nếu gặp những vấn đề sau cần tiến hành thăm khám sớm để hạn chế những ảnh hưởng đến sức khỏe:

• Tăng cân mất kiểm soát và không thể giảm cân dù đã áp dụng các biện pháp như điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và tập luyện thể thao.
• Gặp các triệu chứng rối loạn giấc ngủ như khó ngủ, ngủ không sâu giấc, dễ thức giấc giữa đêm và khó để ngủ trở lại.
• Thường xuyên mệt mỏi, suy nhược cơ thể, đau nhức xương khớp.
• Căng thẳng, lo âu và chán nản kéo dài, không được cải thiện dù đã thực hiện các phương pháp thư giãn tâm trạng.

Kiểm soát cân nặng, sức khỏe tuổi mãn kinh hiệu quả

Nữ giới nên chủ động thực hiện những biện pháp duy trì lối sống lành mạnh để ngăn ngừa tình trạng mãn kinh tăng cân và giảm các triệu chứng trong giai đoạn mãn kinh.

1. Có chế độ ăn uống phù hợp

Phụ nữ gặp tình trạng tăng cân mãn kinh nên giảm bớt khoảng 200 calo trong chế độ ăn hàng ngày so với bình thường. Bạn có thể ưu tiên những loại thực phẩm ít calo mà vẫn giúp no lâu như rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, sữa ít béo, cá và hải sản.

Tránh tình trạng giảm cân cực đoan bằng cách nhịn ăn để hạn chế những ảnh hưởng đến nồng độ hormone sinh dục và các tác dụng phụ khác. Ngoài ra, bạn cũng nên hạn chế những loại thực phẩm gây tăng cân và có hại đối với sức khỏe như đồ ngọt, chiên xào, đóng hộp,…

Chủ động duy trì thực phẩm lành mạnh để kiểm soát cân nặng và giảm triệu chứng mãn kinh

2. Hoạt động thể chất

Tập thể dục là phương pháp giúp “đốt cháy” mỡ thừa hiệu quả, đồng thời hỗ trợ quá trình trao đổi chất diễn ra hiệu quả hơn. Vận động thường xuyên cũng là phương pháp giúp cải thiện các triệu chứng mãn kinh như bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm, mệt mỏi, đau nhức xương khớp, rối loạn giấc ngủ.

Theo khuyến cáo, bạn nên thực hiện bài tập aerobic vừa phải (chẳng hạn như đi bộ) ít nhất 150 – 200 phút/tuần hoặc tập aerobic mạnh (chẳng hạn như chạy bộ) ít nhất 75 phút/tuần. (2)

3. Bổ sung thực phẩm hỗ trợ sức khỏe

Điều hòa nội tiết tố cũng là biện pháp hỗ trợ hạn chế nguy cơ tăng cân mãn kinh. Các nhà khoa học Mỹ đã nghiên cứu và tìm ra thảo dược quý có nguồn gốc từ Nam Mỹ là Lepidium Meyenii giàu các sterols quý và axit amin, alkaloid,… Dưỡng chất thiên nhiên này có thể kích thích hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng sản xuất nội tiết tố Estrogen, Progesterone và Testosterone theo nhu cầu của cơ thể.

Viên uống Angela Gold với thành phần Lepidium Meyenii hỗ trợ điều hòa nội tiết tố, giúp cải thiện các triệu chứng khó chịu trong giai đoạn mãn kinh như bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm, khô âm đạo, rối loạn giấc ngủ, đau nhức xương khớp. Đồng thời, hỗ trợ duy trì cân nặng ổn định, hạn chế tình trạng tăng cân do rối loạn nội tiết tố ở tuổi trung niên. Bổ sung 2 viên Angela Gold mỗi ngày không chỉ giúp hỗ trợ cải thiện sức khỏe và sinh lý, mà còn ngăn ngừa các dấu hiệu lão hóa.

Bổ sung dưỡng chất từ thiên nhiên trong Angela Gold hỗ trợ điều hòa nội tiết tố, giảm nguy cơ tăng cân mãn kinh

4. Thay đổi lối sống lành mạnh

Để kiểm soát cân nặng cho phụ nữ trong giai đoạn mãn kinh, bạn cần lưu ý điều chỉnh lối sống lành mạnh với những biện pháp sau:

• Hạn chế sử dụng những chất kích thích như bia rượu, thuốc lá.
• Tránh tự ý sử dụng thuốc, sản phẩm tăng cường hormone khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
• Nghỉ ngơi thường xuyên, ngủ đủ 7 – 8 tiếng mỗi ngày. Bạn có thể áp dụng một số biện pháp hỗ trợ giấc ngủ như dùng trà thảo mộc, giữ nhiệt độ phòng ngủ ở mức 22 – 25 độ C, sử dụng gối chăn sạch sẽ và thoải mái.
• Thư giãn tinh thần, giảm stress và căng thẳng bằng những phương pháp như tập yoga, thiền, đi dạo, nghe nhạc nhẹ,…
• Thăm khám bác sĩ nếu gặp tình trạng tăng cân đột ngột hoặc những triệu chứng bất thường khác trong giai đoạn mãn kinh.

Tăng cân mãn kinh cần có biện pháp cải thiện bằng cách kiểm soát cân nặng khoa học, kết hợp với điều hòa nội tiết tố. Chị em nên duy trì chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt khoa học, đồng thời bổ sung ngay các dưỡng chất từ thiên nhiên để cải thiện sức khỏe và sinh lý trong giai đoạn mãn kinh.