Sau sinh có kinh nguyệt rồi lại mất: Nguyên nhân và cách điều trị

Sau khi sinh, cơ thể của phụ nữ sẽ có những thay đổi lớn về nội tiết tố, ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt. Nhiều chị em gặp phải tình trạng sau sinh có kinh nguyệt rồi lại mất gây lo lắng và băn khoăn. Đây là dấu hiệu của bệnh lý hay chỉ là hiện tượng bình thường? Nguyên nhân và cách điều trị ra sao? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này.

Sau sinh có kinh nguyệt rồi lại mất

Mất kinh nguyệt sau sinh là gì?

Mất kinh nguyệt sau sinh là một sự kiện quan trọng đối với đời sống sinh sản và sức khỏe của phụ nữ. Đó là khoảng thời gian từ khi kết thúc thai kỳ cho đến khi có kinh trở lại sau khi sinh và được coi là khoảng thời gian tạm thời không thể thụ thai. (1)
Ở phụ nữ không cho con bú, thời gian mất kinh sau sinh kéo dài khoảng 3 tháng và 6 tháng ở phụ nữ cho con bú. Chu kỳ kinh nguyệt thường bị rối loạn trong 2 năm đầu tiên sau sinh.

Tại sao sau sinh có kinh nguyệt rồi lại mất?

1. Hiện tượng 1: Sau sinh có kinh nguyệt rồi lại mất

Trong 2 tuần đầu tiên ngay sau sinh sản phụ sẽ bị xuất huyết âm đạo. Đây không phải là kinh nguyệt mà là sản dịch (bao gồm dịch và máu chảy ra từ các vết thương do sinh nở) nhưng nhiều người lầm tưởng là kinh nguyệt. Sản dịch những ngày đầu có màu đỏ của máu sau đó chuyển nhạt dần sang hồng và thường kết thúc sau 2 tuần. Nếu quá thời gian này sản dịch vẫn tiếp tục, sản phụ nên tới bệnh viện thăm khám.

Sau khi hết sản dịch, nếu trong vòng 3-6 tháng thấy có xuất hiện kinh nguyệt nhưng chỉ 1 vài lần rồi biến mất, đó là hiện tượng sinh lý bình thường, không cần lo lắng. Nguyên nhân là do nội mạc tử cung đang tái lập lại độ dày sinh lý bình thường hoặc do hormone estrogen và progesterone giảm mạnh.

2. Hiện tượng 2: Mất kinh nguyệt sau sinh là tình trạng bất thường

Nếu mất kinh nguyệt sau sinh kéo dài hơn 6 tháng, có thể nên được xem xét. Nó có thể do các nguyên nhân sau:

a) Ảnh hưởng do quá trình mang thai và sinh nở

Trong quá trình mang thai, cơ thể phụ nữ sẽ có nhiều thay đổi về hình thể, sinh lý và nội tiết để nuôi dưỡng và bảo vệ thai nhi. Những thay đổi này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chu kỳ kinh nguyệt như làm tăng cường sản xuất các hormone liên quan đến thai nghén là estrogen, progesterone, prolactin, oxytocin… Những hormone này có vai trò rất lớn trong việc duy trì thai nghén và chuẩn bị cho quá trình sinh nở. Đồng thời, chúng ngăn sự phát triển và rụng trứng. Đây là cơ chế tự nhiên để ngăn chặn sự thụ thai khi đã có thai. Do vậy khi mang thai, phụ nữ sẽ không có kinh nguyệt trong suốt 9 tháng.

Sau khi sinh, cơ thể phụ nữ sẽ điều chỉnh lại cân bằng hormone để khôi phục lại chu kỳ kinh nguyệt. Sự trở lại của chu kỳ kinh phụ thuộc vào tình trạng cho con bú hay không. Khi cho con bú, hormone tạo sữa prolactin ức chế rụng trứng nên phụ nữ cho con bú sẽ thấy kinh nguyệt trở lại chậm hơn.

Xem thêm: Làm sao để có kinh nguyệt trở lại? 5 cách chữa mất kinh nguyệt

b) Tâm lý stress, căng thẳng

Sau khi sinh, phụ nữ gặp nhiều áp lực trong việc chăm sóc con nhỏ, gia đình, công việc… Điều này có thể gây ra tình trạng stress, căng thẳng, lo lắng, trầm cảm. Những cảm xúc tiêu cực sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ và hệ thống nội tiết, làm giảm lượng hormone gây rụng trứng (hormone hoàng thể). Do đó, phụ nữ có thể mất kinh nguyệt sau sinh.

Stress và căng thẳng không chỉ ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt mà còn gây ra nhiều hậu quả xấu cho sức khỏe và cuộc sống của phụ nữ. Nó có thể làm giảm khả năng miễn dịch, gây mất ngủ, ăn uống không ngon miệng, đau đầu, mệt mỏi và khó chịu…

Stress và căng thẳng không chỉ ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt mà còn gây ra nhiều hậu quả xấu cho sức khỏe và cuộc sống của phái đẹp

c) Thay đổi cân nặng sau sinh

Sau sinh có kinh nguyệt rồi lại mất, có thể do cân nặng của phụ nữ tăng hoặc giảm đột ngột. Tình trạng thay đổi cân nặng do nhiều nguyên nhân như stress, rối loạn ăn uống, vận động, cho con bú… Khi cân nặng thay đổi quá nhanh hoặc quá nhiều có thể làm mất cân bằng hormone và ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt. Nếu phụ nữ bị béo phì hoặc gầy quá mức, cơ thể sẽ không có đủ estrogen để kích thích sự phát triển của niêm mạc tử cung. Do đó, phụ nữ có thể mất nhiều thời gian hơn bình thường trong việc có lại kinh nguyệt sau sinh.

Thay đổi cân nặng sau sinh không chỉ ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt mà còn gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe và thẩm mỹ của phụ nữ. Cân nặng quá cao hoặc quá thấp có thể gây ra các bệnh như tiểu đường, cao huyết áp, tim mạch, xương khớp, ung thư…

d) Do rối loạn kinh nguyệt sau sinh

Thông thường kinh nguyệt của phụ nữ có sự thay đổi so với trước khi mang thai do cơ thể chưa hoàn toàn hồi phục sau quá trình mang thai và sinh nở hoặc do sự thay đổi của hormone. Rối loạn kinh nguyệt thường xảy ra trong vòng 2 năm đầu sau sinh nở.
Rối loạn kinh nguyệt sau sinh có thể bao gồm:

• Kinh nguyệt không đều: Khoảng cách giữa hai lần kinh nguyệt có thể dài hoặc ngắn hơn bình thường hoặc không có quy luật cố định.
• Kinh nguyệt quá ít hoặc quá nhiều: Lượng máu ra trong mỗi lần kinh nguyệt có thể ít hơn 30 ml hoặc nhiều hơn 80 ml.
• Kinh nguyệt kéo dài hoặc ngắn: Thời gian kinh nguyệt có thể kéo dài hơn 7 ngày hoặc ngắn hơn 3 ngày.
• Kinh nguyệt ra các khối vón cục: Có thể xuất hiện những khối vón cục trong máu kinh, có kích thước từ vài mm đến vài cm.
• Có hiện tượng rong kinh: Tình trạng máu trong chu kỳ kinh nguyệt ra nhiều hơn hoặc dài ngày hơn, có thể lên đến 10 ngày. Nguyên nhân có thể đến từ sự rối loạn nội tiết tố sau sinh, trạng thái hoạt động của buồng trứng, sử dụng thuốc tránh thai, u xơ tử cung, polyp tử cung, ung thư tử cung, nhiễm trùng phụ khoa.

Như vậy sau sinh có kinh nguyệt rồi lại mất không phải là vấn đề nghiêm trọng. Nhưng nếu hiện tượng này đi kèm với các dấu hiệu bệnh lý phụ khoa sau đây, phụ nữ nên tới bệnh viện thăm khám.

Các dấu hiệu đi kèm cần chú ý như:

• Viêm nhiễm phụ khoa: Là tình trạng viêm nhiễm ở âm đạo, cổ tử cung, tử cung, buồng trứng, vòi trứng… do nhiễm vi khuẩn, virus, nấm, ký sinh trùng… Tình trạng này gây ra các triệu chứng như khí hư bất thường, ngứa rát âm đạo, đau bụng dưới, sốt… làm tổn thương niêm mạc tử cung và ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt.
• U xơ tử cung: Là tình trạng có những khối u bất thường phát triển trong tử cung, làm tăng kích thước của tử cung và gây áp lực lên các cơ quan xung quanh. Tình trạng này gây ra các triệu chứng như chậm kinh, rong kinh, đau bụng dưới, tiểu buốt… làm giảm khả năng rụng trứng và gây mất kinh nguyệt sau sinh.
• U nang buồng trứng: Là tình trạng có những túi chứa dịch hoặc mô bất thường phát triển trong buồng trứng, làm biến đổi hoạt động của buồng trứng và ảnh hưởng đến sự tiết ra của hormone. Bệnh còn gây ra các triệu chứng như chậm kinh, rong kinh, đau bụng dưới, khó thụ thai…

Nếu mất kinh sau sinh kéo dài quá 6 tháng và đi kèm với viêm nhiễm phụ khoa, phụ nữ cần tới bệnh viện thăm khám và điều trị

e) Vệ sinh vùng kín, chăm sóc không đúng cách

Vùng kín là một khu vực nhạy cảm, dễ bị viêm nhiễm. Vệ sinh vùng kín không đúng cách có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm phát triển, gây viêm nhiễm phụ khoa. Viêm nhiễm phụ khoa có thể gây ra nhiều triệu chứng như ngứa, rát, đau khi quan hệ, khí hư bất thường,… Trong một số trường hợp, viêm nhiễm phụ khoa có thể dẫn đến rối loạn kinh nguyệt.

Một số sai lầm trong việc chăm sóc vùng kín có thể dẫn đến viêm nhiễm phụ khoa, gây rối loạn kinh nguyệt như vệ sinh vùng kín quá nhiều, dùng xà phòng có tính tẩy rửa mạnh làm mất đi độ pH tự nhiên của vùng kín, không thay băng vệ sinh thường xuyên, không mặc quần lót thoáng khí hoặc bị ẩm ướt…

Sau sinh có kinh nguyệt rồi lại mất thể hiện như thế nào?

Sau sinh có kinh nguyệt rồi lại mất, có thể được thể hiện như sau:

1. Thấy kinh nguyệt trong 2-3 tháng đầu sau sinh rồi lại mất

2-3 tháng đầu sau sinh, kinh nguyệt có thể xuất hiện 1 lần và không quay trở lại. Kinh nguyệt này là do lớp nội mạc tử cung đang tái lập lại độ dày sinh lý bình thường, cộng với sự mất ổn định hormone khiến lớp nội mạc bong ra tạo thành. Sau đó sự mất ổn định của hormone và tình trạng cho con bú tiếp tục ức chế rụng trứng và kinh nguyệt không diễn ra. Thời gian này được gọi là hành kinh không rụng trứng và không có khả năng thụ thai.

2. Kinh nguyệt trồi sụt không ổn định

Tình trạng chu kỳ kinh nguyệt dài ngắn không đều nhau thường xảy ra trong giai đoạn sau sinh là bình thường. Bởi vì lúc này, hormone sinh dục vẫn chưa được thiết lập lại trạng thái ổn định để tuân theo chu kỳ có rụng trứng và làm dày niêm mạc tử cung như trước kia.

Nhưng sự mất ổn định này còn có thể do các yếu tố khác như căng thẳng, thiếu dinh dưỡng, u xơ tử cung, polyp tử cung, viêm nhiễm phụ khoa và bạn cần được thăm khám, điều trị sớm.

Rong kinh có thể là một biểu hiện của hiện tượng sau sinh có kinh nguyệt rồi lại mất

Cần đến bác sĩ ngay khi có các triệu chứng sau

Sự rối loạn kinh nguyệt thường diễn ra trong vòng 2 năm đầu sau sinh, vì vậy nếu xảy ra tình trạng sau sinh có kinh nguyệt rồi lại mất bạn không cần lo lắng, chỉ cần thăm khám định kỳ mỗi 6 tháng là được. Nhưng những triệu chứng sau đây, bạn cần đến ngay bệnh viện.

1. Sau sinh có chảy máu kéo dài

Khi gặp tình trạng sau sinh chảy máu kéo dài quá 3 tuần hoặc lượng máu ra quá nhiều (phải thay băng vệ sinh mỗi giờ), bạn có thể bị băng huyết. Đây là tình trạng hậu sản nguy hiểm, có thể gây suy nhược, thiếu máu cấp dẫn đến sốc mất máu và tử vong.

Sản phụ bị băng huyết cần cấp cứu ngay để cầm máu, truyền máu, tránh nguy cơ mất máu cấp và tử vong.

2. Vùng kín ngứa khó chịu

Khi có triệu chứng ngứa rát ở vùng kín hoặc có khí hư bất thường (màu vàng, xanh hoặc xám; mùi hôi), bạn có thể bị nhiễm trùng phụ khoa. Đây là tình trạng phổ biến sau khi sinh do sự thay đổi của hệ vi sinh vật ở âm đạo xuất phát từ nguyên nhân miễn dịch suy giảm hoặc sử dụng băng vệ sinh không sạch. Nhiễm trùng phụ khoa có thể gây viêm nhiễm, đau bụng, sốt, rong kinh hoặc vô sinh. Bạn cần đến bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời.

Nhiễm trùng phụ khoa có thể gây viêm nhiễm, đau bụng, sốt, rong kinh hoặc vô sinh

3. Máu âm đạo ra lốm đốm

Khi xuất hiện các triệu chứng máu âm đạo ra lốm đốm màu đen hoặc có mùi hôi, bạn có thể bị sót nhau thai trong tử cung. Đây là tình trạng nguy hiểm, có thể gây nhiễm trùng, chảy máu, sốc hoặc tử vong. Do đó, bạn cần đến bệnh viện ngay để được hút nhau thai và điều trị.

4. Đi tiểu rát

Nếu có triệu chứng đi tiểu rát, tiểu buốt, tiểu nhiều lần hoặc ít lần, tiểu ra máu hoặc mủ, bạn có thể bị viêm bàng quang. Đây là tình trạng viêm nhiễm ở bàng quang do vi khuẩn xâm nhập từ niệu đạo. Viêm bàng quang có thể gây đau bụng, sốt, mệt mỏi, buồn nôn hoặc nôn mửa. Bạn cần được điều trị bằng kháng sinh và uống nhiều nước để thanh lọc bàng quang tại bệnh viện.

Cách trị mất kinh nguyệt sau sinh như thế nào cho hiệu quả?

Cách điều trị sau sinh có kinh nguyệt rồi lại mất sau đây có thể khôi phục lại chu kỳ kinh nguyệt, duy trì sức khỏe sinh lý cho phụ nữ:

1. Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh

Để tránh trình trạng sau sinh có kinh nguyệt rồi lại mất, phụ nữ cần xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ chất dinh dưỡng để cơ thể khỏe mạnh, phục hồi nhanh chóng sau sinh, giúp kinh nguyệt quay trở lại đúng chu kỳ và ổn định. Bạn nên ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc và các thực phẩm giàu canxi.

Các thực phẩm cụ thể mà bạn nên ăn bao gồm:

• Rau xanh: Rau xanh như rau chân vịt, cải xoăn, mồng tơi, súp lơ xanh,… là nguồn cung cấp vitamin A, C, K, B9, sắt, magie và kali dồi dào. Bạn nên ăn ít nhất 5 phần rau xanh mỗi ngày.
• Trái cây: Trái cây như cam, quýt, bưởi, dâu tây, kiwi,… là nguồn cung cấp vitamin C, E, K và các khoáng chất cần thiết cho sức khỏe sinh sản. Bạn nên ăn ít nhất 2 phần trái cây mỗi ngày.
• Ngũ cốc nguyên hạt: Ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, gạo lứt, diêm mạch… giàu vitamin nhóm B, magie và kali, do đó bạn nên ăn ít nhất 3 phần ngũ cốc nguyên hạt mỗi ngày.
• Protein: Thịt nạc là nguồn cung cấp protein, sắt, vitamin B12, B9 cần thiết cho quá trình sản xuất hormone của cơ thể, nên ăn ít nhất 2 phần thịt nạc mỗi ngày.
• Canxi: Canxi là cần thiết cho sức khỏe xương, điều hòa sự co bóp của tử cung và điều hòa kinh nguyệt, do đó bạn nên ăn các thực phẩm giàu canxi như sữa, phô mai, sữa chua,…

Một số lưu ý khi xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh sau sinh: (2)

• Uống đủ nước đủ 8 cốc nước mỗi ngày, tương đương 2 lít nước.
• Thực phẩm chứa cồn và caffeine có thể gây hại cho sức khỏe của mẹ và bé, ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
• Thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, đường, muối và chất bảo quản gây tăng cân, tăng huyết áp, tăng cholesterol, làm giảm chất lượng của sữa mẹ.
• Thực phẩm có thể gây dị ứng cho bé như cá sống, thịt nguội, thịt tái, trứng sống… dễ gây dị ứng cho bé, khiến bé quấy khóc, khó chịu,…
• Thực phẩm có tính hàn như sò, hến, thịt ngan, rau muống…, vì chúng làm hạ thân nhiệt, giảm sữa, gây đau bụng cho bé.
• Rửa sạch rau và thực phẩm trước khi chế biến
• Ăn chậm và nhai kỹ giúp cơ thể tiêu hóa thức ăn tốt hơn.

Chế ăn uống lành mạnh, đầy đủ chất dinh dưỡng để có cơ thể khỏe mạnh, phục hồi  nhanh chóng sau sinh và điều hòa kinh nguyệt

2. Tập thể dục thường xuyên, tránh mất sức

Tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường sức khỏe, cải thiện tâm trạng và điều hòa kinh nguyệt. Tuy nhiên, trong tháng đầu sau sinh cần tránh tập luyện, bạn chỉ nên đi lại nhẹ nhàng.

Sau tháng đầu sau sinh, bạn có thể nên lựa chọn các bài tập thể dục nhẹ nhàng, phù hợp với thể trạng. Một số loại hình tập thể dục phù hợp như đi bộ, yoga, bơi lội,… nên tập luyện ít nhất 30 phút mỗi ngày và tránh vận động quá sức.

3. Cẩn trọng khi sử dụng thuốc tránh thai      

Thuốc tránh thai có thể làm mất cân bằng nội tiết tố dẫn đến rối loạn kinh nguyệt. Trong thuốc tránh thai chứa hormone estrogen và progestin có tác dụng ngăn chặn sự rụng trứng. Khi không có trứng rụng, cơ thể sẽ không sản xuất progesterone dẫn đến rối loạn kinh nguyệt.

Thông thường phụ nữ được khuyên nên tránh quan hệ tình dục ít nhất trong 4-6 tuần đầu sau sinh. Điều này có nghĩa sau thời gian này bạn mới cần tránh thai.

Nếu bạn muốn dùng thuốc tránh thai cần lưu ý dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ; chỉ dùng khi thật sự cần thiết, thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ như tăng cân, buồn nôn,.. khi đó hãy ngừng sử dụng và đi khám bác sĩ.

4. Giữ tâm lý thoải mái, tránh stress

Để tránh tình trạng sau sinh có kinh nguyệt rồi lại mất, phụ nữ cần giữ tâm lý thỏa mái, tránh stress. Bởi vì, stress làm ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt. Khi căng thẳng, cơ thể sẽ sản xuất nhiều hormone cortisol, làm giảm sản xuất hormone estrogen dẫn đến rối loạn kinh nguyệt.

Cách giải tỏa stress:

• Tập thể dục thường xuyên: Việc rèn luyện thể thao thường xuyên giúp giải phóng endorphin, loại hormone có tác dụng giảm căng thẳng.
• Thiền, yoga: Thiền và yoga giúp thư giãn cơ thể và tâm trí.
• Học cách quản lý thời gian: Học cách quản lý thời gian hiệu quả sẽ giúp bạn giảm căng thẳng trong cuộc sống.
• Tìm kiếm sự hỗ trợ từ người thân, bạn bè: Chia sẻ những suy nghĩ và cảm xúc của bạn với người thân, bạn bè sẽ giúp bạn cảm thấy đỡ cô đơn và căng thẳng hơn. Bạn cũng nên nhờ tới sự hỗ trợ của cha mẹ hai bên, chồng và người thân trong việc trông nom và chăm sóc con nhỏ, đặc biệt trong 3 tháng đầu sau sinh.

5. Bổ sung nội tiết tố sau thời kỳ cho con bú

Sau thời kỳ cho con bú, cơ thể phụ nữ sẽ sản xuất ít hormone estrogen hơn dẫn đến các vấn đề như rối loạn kinh nguyệt, khô âm đạo, bốc hỏa,… Bổ sung nội tiết tố estrogen có thể giúp điều hòa kinh nguyệt và cải thiện các triệu chứng này.

Angela Gold là sản phẩm bổ sung nội tiết tố nữ, được chiết xuất từ các thảo dược thiên nhiên. Sản phẩm giúp cân bằng nội tiết tố, cải thiện các triệu chứng do thiếu hụt estrogen, bao gồm rối loạn kinh nguyệt.

Angela Gold có chứa các thành phần chính sau:

• Lepidium Meyenii: Đây là một loại thảo dược nguồn gốc từ Nam Mỹ, có tác dụng tăng cường hoạt động của hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng, từ đó cân bằng nội tiết tố.
• Leucotomos: Đây là một loại thảo dược có nguồn gốc từ Nam Mỹ, có tác dụng bảo vệ cấu trúc nền da, tăng cường sản xuất collagen và elastin, giúp da săn chắc, mịn màng.
• Marine Collagen Peptide: Đây là một loại collagen thủy phân có nguồn gốc từ vây cá, giúp cung cấp độ ẩm và nuôi dưỡng da từ sâu bên trong.

Tinh chất Lepidium Meyenii và P. Leucotomos giúp cân bằng nội tiết tố, cải thiện các triệu chứng do thiếu hụt estrogen và rối loạn kinh nguyệt

Angela Gold là một sản phẩm bổ sung nội tiết tố nữ an toàn và hiệu quả, giúp cải thiện các triệu chứng do thiếu hụt estrogen sau thời kỳ cho con bú. Sản phẩm được sản xuất trên dây chuyền hiện đại của Mỹ, đạt tiêu chuẩn quốc tế.

Sau sinh có kinh nguyệt rồi lại mất là một hiện tượng phổ biến do nhiều nguyên nhân gây ra. Để đảm bảo sức khỏe và khả năng sinh sản, phụ nữ sau sinh cần chú ý theo dõi chu kỳ kinh nguyệt của mình. Nếu gặp phải tình trạng này, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.