Nám mảng là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách ngăn ngừa
Dựa trên đặc điểm mà nám da có thể được chia thành 3 loại gồm nám mảng, nám đốm và nám hỗn hợp. Nám mảng chủ yếu nằm ở tầng nông của da nhưng có thể lan rộng và ảnh hưởng đến ngoại hình. Hãy cùng tìm hiểu những nguyên nhân chính gây ra dạng nám da này và cách điều trị hiệu quả.
Tìm hiểu nám mảng là gì?
Nám mảng (nám nông) là tình trạng tăng sắc tố diễn ra chủ yếu ở lớp thượng bì của da, gây ra những mảng da rộng lan tỏa có màu nâu, vàng hoặc xanh. Nám mảng thường xuất hiện chủ yếu ở hai bên má, mũi, cằm hoặc trên mu bàn tay, cẳng tay. (1)
Nám mảng có nguy hiểm không?
Nám mảng không gây nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh. Tuy nhiên, tình trạng nám có thể lan rộng trên da, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và gây mất tự tin. Tình trạng nám còn đi kèm với những dấu hiệu lão hóa da như nếp nhăn, da thô ráp, nhạy cảm,… Người bị nám da thường phải sử dụng nhiều sản phẩm che khuyết điểm và tốn nhiều thời gian, tiền bạc cho việc chữa trị. (2)

Nám mảng có thể ảnh hưởng đến ngoại hình và khiến người bệnh tự ti
Nguyên nhân dẫn đến da bị nám mảng
Sự tăng sinh hắc sắc tố da melanin sẽ biểu hiện thành những mảng nám trên da. Những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là:
1. Do ánh nắng mặt trời
Ánh nắng mặt trời chứa các tia UVA và UVB khi tiếp xúc với làn da có thể kích thích các tế bào melanocytes tăng cường sản sinh melanin và đẩy lên bề mặt da để ngăn chặn sự xâm nhập của các tia UV. Quá trình này sẽ tạo thành những mảng nám da và các vấn đề như sạm da, da lão hóa, bỏng nắng, ung thư da. (3)
2. Do dùng mỹ phẩm độc hại cho da
Nhiều loại mỹ phẩm làm trắng da cấp tốc không rõ nguồn gốc có chứa các chất độc hại như thủy ngân, hydroquinone và corticoid,… sẽ gây ra những tác hại như bào mòn da, khiến da dễ bắt nắng và sản xuất nhiều melanin, thậm chí hủy hoại sắc tố melanin khiến da không còn khả năng bảo vệ, dẫn đến rối loạn tăng sắc tố như nám mảng, tàn nhang, bạch biến, thậm chí gây ung thư da.
3. Nội tiết thay đổi
Nám da do nội tiết tố thường gặp và phổ biến hiện nay, Estrogen là nội tiết tố quan trọng có khả năng ảnh hưởng quá trình sản sinh hormone kích thích tế bào hắc tố (MSH) sản sinh melanin và ngăn ngừa các tình trạng nám, sạm da, tàn nhang,… Trong khi đó, phụ nữ khi mang thai lượng hormone Estrogen sẽ tăng cao nhưng có thể giảm đột ngột sau khi sinh con.
Ngoài ra, khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh, hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng ở phụ nữ có thể bị suy yếu, ảnh hưởng đến quá trình sản sinh và điều hòa bộ 3 hormone sinh dục nữ Estrogen – Progesterone – Testosterone, gây ra những vấn đề đối với làn da.
4. Sử dụng một số loại thuốc
Các loại thuốc tránh thai progestin cũng là tác nhân gây rối loạn nội tiết tố, khiến da mặt bị nám mảng. Một số loại thuốc điều trị cũng có khả năng gây ra tác dụng phụ nám da là thuốc kháng viêm không steroid (NSAID), thuốc kháng sinh, retinoid, thuốc lợi tiểu, thuốc hạ đường huyết, thuốc chống loạn thần,…
5. Do chế độ ăn uống
Thực phẩm nhiều đường có thể thúc đẩy quá trình hình thành các hợp chất glycation (AGEs) làm tổn thương cấu trúc nền của làn da, dẫn đến các vấn đề như nám da, tàn nhang, nếp nhăn, da thô ráp. Sử dụng nhiều thực phẩm chứa chất béo bão hòa, đồ ngọt, đồ đóng hộp,… cũng có thể ảnh hưởng đến nồng độ nội tiết tố trong cơ thể và tăng nguy cơ bị nám.
6. Do thói quen xấu
Những tác nhân có thể làm tăng nguy cơ bị nám da mà bạn cần lưu ý là: thường xuyên sử dụng bia rượu, ngủ không đủ giấc, tiếp xúc nhiều với các thiết bị điện tử (điện thoại, tivi, máy tính,…), không có chế độ chăm sóc da phù hợp,…

Thói quen thức khuya và sử dụng thiết bị điện tử có thể làm tăng nguy cơ bị nám mảng
7. Yếu tố di truyền
Nám da là một tình trạng di truyền và một khảo sát cho biết có đến 33 – 50% người bị nám da có các thành viên trong gia đình cũng bị nám. Tình trạng này còn diễn ra ở các cặp song sinh.
8. Lão hóa da
Từ sau độ tuổi 30, phụ nữ thường đối mặt với tình trạng rối loạn nội tiết tố khi bước vào giai đoạn mãn kinh, đồng thời làn da chịu tác động của các yếu tố môi trường như ánh nắng, ô nhiễm có thể xuất hiện các dấu hiệu lão hóa. Lúc này, các protein dạng sợi như Collagen, Elastin,… có thể bị tổn thương, phá hủy cấu trúc nền của làn da và gây ra những dấu hiệu như da thiếu đàn hồi, xuất hiện nếp nhăn, nám mảng, tàn nhang, da khô và thiếu sức sống.
9. Căng thẳng, stress
Căng thẳng/stress kéo dài do những vấn đề về cuộc sống, công việc, gia đình,… có thể làm tăng lượng hormone cortisol và ảnh hưởng đến sự cân bằng nồng độ Estrogen trong cơ thể, khiến lượng melanin được sản xuất tăng nhanh.
10. Mắc bệnh lý
Người mắc các bệnh lý về gan chức năng đào thải độc tố của cơ thể sẽ bị ảnh hưởng, tạo điều kiện cho sự tích tụ độc tố và gây ra những biểu hiện trên da như thâm sạm, nám, mụn,… Nhiều bệnh lý về tuyến giáp cũng có khả năng khiến hormone ACTH và MSH tăng cường kích thích lên các thụ thể Melanocortin, thúc đẩy tế bào hắc tố tăng cường sản xuất melanin.
Điều trị mặt bị nám mảng như thế nào?
Để điều trị nám mảng hiệu quả, bạn có thể áp dụng một số phương pháp dưới đây:
1. Thoa kem, thuốc trị nám
Tiến hành thăm khám bác sĩ da liễu từ sớm nếu phát hiện tình trạng nám da để được điều trị kịp thời. Bạn có thể sử dụng một số loại loại kem và thuốc trị nám theo chỉ định của bác sĩ sau đây:
- Axit tranexamic: Thuốc bôi ngoài da hỗ trợ làm mờ nám và các vết thâm.
- Axit azelaic: Thuốc bôi dạng lotion, kem hoặc gel giúp cải thiện nám và có thể sử dụng cho cả phụ nữ mang thai.
- Axit Alpha Hydroxy (AHA): Sử dụng các mỹ phẩm chứa thành phần AHA để tẩy tế bào chết, làm mờ nám, giúp da sáng và căng mịn.
- Hydroquinone: Được sử dụng để cải thiện tình trạng nám, đồi mồi, tàn nhang và Hydroquinone có thể có các dạng như kem bôi, lotion, gel, nhũ tương.
- Methimazole: Đây là thuốc làm giảm quá trình tổng hợp melanin, dùng trong trường hợp người bệnh bị nám kháng hydroquinone.
Các loại thuốc có thể gây ra tác dụng phụ như bào mòn da, kích ứng da, vết thương lâu lành,… nên cần tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu trước khi sử dụng.

Sử dụng các loại kem trị nám theo chỉ định của bác sĩ da liễu
2. Chăm sóc da đúng cách
Áp dụng các liệu trình trị nám mảng cần kết hợp thực hiện các phương pháp chăm sóc da để đạt được hiệu quả tốt nhất:
- Che chắn làn da cẩn thận trước ánh nắng mặt trời, sử dụng mũ, khẩu trang, kính râm,…
- Sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF tối thiểu là 30. Thoa kem chống nắng trước khi ra ngoài trời 15 – 30 phút và thoa lại sau mỗi 2 – 4 tiếng.
- Lựa chọn các loại mỹ phẩm chất lượng từ các thương hiệu uy tín, ưu tiên những sản phẩm có thành phần từ thiên nhiên.
- Đắp mặt nạ với các nguyên liệu từ thiên nhiên như chanh, cà chua, khoai tây, lá tía tô, sữa chua, mật ong,…
- Ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi điều độ và thường xuyên thư giãn hạn chế các yếu tố gây căng thẳng ảnh hưởng đến làn da.
3. Sử dụng thực phẩm hỗ trợ bên trong
Các nhà khoa học Mỹ sau quá trình nghiên cứu, ứng dụng công nghệ sinh học phân tử hiện đại, đã phát hiện ra tinh chất P.Leucotomos có tác dụng trong việc bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV. Cụ thể, P.Leucotomos có thể ức chế các men phá hủy cấu trúc nền MMPs, đồng thời trung hòa các chất như peroxide anion, hydroxyl radicals, singlet oxygen, 8-oxo deoxyguanosine… nhằm giảm quá trình tổng hợp hắc sắc tố da và ngăn ngừa các dấu hiệu lão hóa.
Ngoài ra, tinh chất Lepidium Meyenii chiết xuất từ thảo dược quý trên dãy núi Andes (Nam Mỹ) chứa sterols, axit amin, alkaloid,… có khả năng kích thích hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng sản sinh và điều hòa nồng độ hormone nữ Estrogen, Progesterone, Testosterone để giảm lượng melanin.
Lepidium Meyenii và P.Leucotomos đã được kết hợp trong viên uống Angela Gold, hỗ trợ ngăn ngừa nám mảng do nội tiết tố và các yếu tố từ môi trường, giúp làm đẹp da và hỗ trợ cải thiện toàn diện sức khỏe sinh lý nữ.

Giải pháp từ thiên nhiên hỗ trợ cải thiện nám mảng và tăng cường sinh lý nữ
4. Áp dụng các giải pháp công nghệ
Hiện nay, một số phương pháp có thể được áp dụng để cải thiện hiệu quả tình trạng nám da như:
- Sử dụng laser: Chiếu tia laser năng lượng thấp để phá hủy các hắc sắc tố melanin và thúc đẩy sản sinh collagen để phục hồi làn da.
- Tiêm Mesotherapy: Thủ thuật sử dụng các đầu kim nhỏ để tiêm các hoạt chất ức chế sản sinh melanin xuống da.
- Lăn kim: Dùng dụng cụ để tạo tổn thương vi điểm trên da, nhằm thúc đẩy quá trình loại bỏ tế bào cũ và tăng sản sinh các tế bào mới, tái tạo làn da để làm mờ thâm nám.
- Huyết tương giàu tiểu cầu: Tiến hành lấy mẫu máu của người bệnh, đưa vào máy để tách lấy huyết tương và tiêm vào vùng da bị nám, thúc đẩy quá trình tái tạo làn da để da sáng khỏe và đều màu hơn.
Cách ngăn ngừa nám mảng da mặt như thế nào?
Việc điều trị nám thường tốn nhiều thời gian và công sức, tuy nhiên làn da có thể khó phục hồi hoàn toàn. Do đó, bạn cần chủ động thực hiện những biện pháp giúp phòng ngừa nám như:
- Che chắn làn da cẩn thận trước ánh nắng mặt trời, sử dụng các loại kem chống nắng có chỉ số SPF trên 30.
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng và bổ sung những dưỡng chất cần thiết cho làn da như vitamin C, vitamin E, axit béo omega-3, retinoid, carotenoid,…
- Tập luyện thể thao thường xuyên để hỗ trợ điều hòa nội tiết tố.
- Nghỉ ngơi thường xuyên, duy trì tâm trạng thoải mái và hạn chế thức khuya.
- Chăm sóc làn da cẩn thận, lưu ý lựa chọn những loại mỹ phẩm đến từ các thương hiệu uy tín.
- Thám khám da liễu ngay khi phát hiện tình trạng nám trên da để được điều trị từ sớm, tránh vết nám lan rộng và sâu.

Sử dụng kem chống nắng để phòng ngừa nguy cơ nám da
Một số câu hỏi thường gặp nám mảng
Đối với vấn đề da nám mảng, chị em thường có những thắc mắc như:
1. Bị nám mảng có tự hết được không?
Các mảng nám da được hình thành do quá trình tăng sinh melanin và thông thường rất khó tự khỏi nếu không có sự can thiệp. Để da phục hồi, cần thực hiện những biện pháp kích thích tế bào da khỏe mạnh và chăm sóc da cẩn thận.
2. Da mặt bị nám mảng có dễ điều trị không?
Tình trạng nám mảng thường diễn ra ở vùng da nông nên việc điều trị có thể dễ hơn các loại nám chân sâu khác. Tuy nhiên, việc điều trị nám mảng trong trường hợp xuất hiện tăng sinh nội mô mạch máu thường khó trị được tận gốc và có nguy cơ tái phát cao.
3. Nám da có thể chữa khỏi hoàn toàn không?
Nám da có thể được chữa khỏi nếu chưa nghiêm trọng và được điều trị kịp thời. Hiệu quả phục hồi của làn da còn phụ thuộc vào chế độ chăm sóc da, duy trì thói quen sinh hoạt điều độ để cân bằng nồng độ nội tiết tố trong cơ thể.
Nám mảng ảnh hưởng rất nhiều đến diện mạo và tâm lý của phái đẹp. Vậy nên, ngay khi phát hiện tình trạng nám, chị em hãy đến những cơ sở uy tín để được thăm khám và tư vấn điều trị bởi bác sĩ da liễu có chuyên môn.