15 nguyên nhân gây trễ kinh thường gặp ở phụ nữ

Hiện tượng trễ kinh nguyệt là gì?

Trễ kinh (hay còn gọi là chậm kinh) là tình trạng rối loạn chu kỳ kinh nguyệt ở phụ nữ, là hiện tượng đến ngày hành kinh nhưng vẫn chưa xuất hiện kinh nguyệt. Thông thường, nếu quá 35 ngày tính từ ngày hành kinh đầu tiên của chu kỳ trước mà vẫn chưa có kinh trở lại thì gọi là trễ kinh. Mặt khác, nếu chị em mất ít nhất ba kỳ kinh nguyệt liên tiếp thì được cho là vô kinh.(1)

Trễ kinh là tình trạng rối loạn kinh nguyệt phổ biến, do nhiều nguyên nhân gây ra

15 nguyên nhân gây trễ kinh thường gặp

Theo các chuyên gia, những vấn đề liên quan đến kinh nguyệt, trong đó có tình trạng trễ kinh đều có sự liên hệ chặt chẽ đến tình trạng sức khỏe hiện tại của cơ quan sinh sản cũng như toàn bộ cơ thể của chị em. 15 nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng trễ kinh thường gặp như:

1. Dấu hiệu mang thai

Chậm kinh có thể là dấu hiệu của việc mang thai nếu như trước đó chị em có quan hệ tình dục không dùng biện pháp tránh thai. Vào thời điểm thụ thai thành công, lớp niêm mạc tử cung dày lên tạo điều kiện thuận lợi cho trứng đã được thụ tinh di chuyển vào tử cung làm tổ. Lớp niêm mạc tử cung sẽ không bong tróc nên không gây ra hiện tượng hành kinh.

Ngược lại, trường hợp trứng rụng mà không gặp tinh trùng cơ thể sẽ tự loại bỏ lớp niêm mạc ở tử cung, gây ra hiện tượng ra máu (gọi là hành kinh). Lúc này, một chu kỳ kinh nguyệt bắt đầu.

2. Rối loạn nội tiết tố nữ

Theo chuyên gia Lưu Thị Hồng - Phó giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, Não bộ - Tuyến yên - Buồng trứng là hệ trục thần kinh - nội tiết tố quan trọng hàng đầu của phụ nữ giữ vai trò chỉ huy, sản xuất các nội tiết tố chính cho cơ thể gồm GnRH, FSH, LH, estrogen, progesterone, testosterone...).

Trong đó, quan trọng nhất là bộ 3 nội tiết tố estrogen, progesterone và testosterone, quyết định toàn diện đến sức khỏe, sắc đẹp, đời sống sinh lý lẫn khả năng sinh sản của chị em.

Tuy nhiên, theo thời gian, đặc biệt là từ sau 30 tuổi, hệ trục vàng này suy yếu, bộ 3 nội tiết tố nữ bất ổn khiến trứng không trưởng thành và rời khỏi buồng trứng, dẫn tới kinh nguyệt không xuất hiện mặc dù estrogen vẫn được sản xuất, nhưng cơ thể không đủ progesterone để cân bằng ảnh hưởng của estrogen; hoặc có thể cả progesterone và estrogen đều giảm thấp...Đây là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trễ kinh, mất kinh.

3. Mãn kinh sớm

Mãn kinh sớm cũng là một trong những nguyên nhân làm trễ kinh nguyệt. Thông thường, thời kỳ mãn kinh của phụ nữ bắt đầu ở độ tuổi từ 45-55. Những chị em phụ nữ có các triệu chứng mãn kinh khoảng 40 tuổi hoặc sớm hơn được xem là mãn kinh sớm, điều này có nghĩa là bộ 3 nội tiết tố đang mất cân bằng dẫn đến tình trạng rối loạn kinh nguyệt, trong đó có hiện tượng trễ kinh, chậm kinh.(2)

Ngoài ra, một số thủ thuật của y học như phẫu thuật, xạ trị, hóa trị ở vùng bụng hoặc xương chậu cũng khiến thời kỳ mãn kinh đến sớm hơn.

4 Tâm lý bị căng thẳng, stress

Căng thẳng, stress kéo dài có thể ảnh hưởng trực tiếp đến vùng dưới đồi (có chức năng giải phóng hormone). Quá trình sản xuất nội tiết tố bị gián đoạn làm chu kỳ kinh nguyệt kéo dài và dẫn đến hiện tượng trễ kinh. Ngoài ra, căng thẳng, stress kéo dài có thể dẫn đến nhiều bệnh lý khác hoặc tăng, giảm cân đột ngột đều có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt của chị em.

Căng thẳng, stress kéo dài là một trong những nguyên nhân gây trễ kinh nguyệt

5. Lạm dụng thuốc tránh thai

Sử dụng thuốc tránh thai quá nhiều và liên tục, chị em sẽ gặp một số tác dụng phụ như buồn nôn, đau bụng dưới, căng tức ngực... trong đó có hiện tượng trễ kinh.

Hầu hết các loại thuốc tránh thai thường chứa hàm lượng estrogen và progesterone có tác dụng chính là ngăn chặn, ức chế quá trình rụng trứng.

6. Hội chứng buồng trứng đa nang

Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là một trong những nguyên nhân gây chậm kinh, quá trình rụng trứng bị ức chế khiến hình thành nhiều nang nhỏ đồng thời gây trễ kinh. Hội chứng buồng trứng đa nang ảnh hưởng đến các hormone giải phóng và là nguyên nhân gây ra tình trạng vô sinh, hiếm muộn.

Ngoài ra, hội chứng đa nang buồng trứng còn gây tình trạng béo phì, lông phát triển nhiều, mọc nhiều mụn trứng cá, tóc mỏng, giọng nói trầm... và tăng nguy cơ mắc một số bệnh như tim mạch, đái tháo đường, khó thụ thai…

7. Tăng cân đột ngột

Tăng cân quá nhanh, đột ngột khiến nội tiết tố trong cơ thể không ổn định và mất cân bằng. Điều này khiến cho cơ thể sản xuất quá nhiều estrogen trong thời gian ngắn, từ đó, sự mất cân bằng hormone ức chế rụng trứng và dẫn đến tình trạng rối loạn kinh nguyệt, trong đó có hiện tượng trễ kinh, mất kinh. Trong trường hợp này, chị em cần giảm đi một vài cân để giúp chu kỳ kinh nguyệt trở lại bình thường.

8. Giảm cân đột ngột

Giảm cân quá mức khiến cho cơ thể thiếu hụt chất dinh dưỡng và không sản xuất đủ lượng estrogen để xây dựng lớp niêm mạc tử cung. Ngoài ra, việc giảm cân quá mức và giảm bổ sung calo có thể ảnh hưởng đến vùng dưới đồi - cơ quan chịu trách nhiệm điều chỉnh các quá trình khác nhau của cơ thể trong đó bao gồm cả chu kỳ kinh nguyệt, gây ra tình trạng trễ kinh. Trường hợp nặng, những người giảm cân cấp tốc thậm chí sẽ không xuất hiện kinh nguyệt, mất kinh.

Do đó, để ổn định chu kỳ kinh nguyệt, bạn cần thực hiện chế độ giảm cân một cách an toàn, khoa học. Bạn có thể tham khảo ý kiến của các bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng và tránh các biện pháp giảm cân cấp tốc hoặc sử dụng các sản phẩm giảm cân không rõ nguồn gốc.

9. Tập luyện, vận động quá sức

Thể dục thể thao giúp nâng cao sức khỏe, duy trì sự dẻo dai và giúp bạn có thân hình thon gọn, săn chắc. Tuy nhiên, nếu bạn tập luyện quá sức với cường độ cao có thể khiến chị em cảm thấy mệt mỏi, cạn năng lượng, đặc biệt là dễ mắc phải nhiều vấn đề về kinh nguyệt như chậm kinh, tắc kinh, rong kinh và thậm chí là vô sinh.

10. Chế độ ăn uống thiếu khoa học

Chế độ dinh dưỡng là một yếu tố quan trọng, nó đảm bảo duy trì cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Do đó, nếu ăn uống thiếu khoa học, lành mạnh, không đủ chất dinh dưỡng, khoáng chất cần thiết cũng ảnh hưởng đến nội tiết và là nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt, trong đó có tình trạng trễ kinh.

11 Sử dụng chất kích thích, rượu bia

Thói quen sử dụng chất kích thích, rượu bia, thuốc là cũng là nguyên nhân gây trễ kinh nguyệt và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của chị em.

Chất nicotin có trong khói thuốc lá tác động đến các cơ quan vùng chậu, làm giảm lượng oxy cung cấp đến vùng chậu và ảnh hưởng đến lớp nội mạc tử cung. Ngoài ra, thuốc lá còn tác động đến số lượng và chất lượng tinh trùng khiến khả năng thụ thai giảm. Hậu quả là dễ dẫn đến vô sinh - hiếm muộn ở nữ giới nếu không điều trị kịp thời.

Phụ nữ hút thuốc lá cũng là yếu tố gây rối loạn kinh nguyệt, trong đó có tình trạng trễ kinh

12. Mắc các bệnh ở tuyến giáp

Tuyến giáp là bộ phận thực hiện chức năng kiểm soát hormone, điều chỉnh quá trình trao đổi chất và tương tác với nhiều hệ thống khác để đảm bảo mọi thứ trong cơ thể đều diễn ra một cách nhịp nhàng và cân bằng.

Tuy nhiên nếu tuyến giáp gặp vấn đề như tuyến giáp hoạt động kém (suy tuyến giáp) hoặc tuyến giáp hoạt động quá mức (cường giáp) đều có khả năng gây ra những thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt, điển hình là hiện tượng trễ kinh.

13. Phụ nữ đang cho con bú

Chị em phụ nữ đang cho con bú khiến lượng hormone nữ bị ảnh hưởng, từ đó, chu kỳ kinh nguyệt của chị em không đều. Thông thường, khi cho con bú, chất prolactin có trong sữa mẹ sẽ làm chậm chu kỳ kinh nguyệt nên chị em cũng có vòng kinh muộn hơn so với bình thường. Đặc biệt, trong những tháng đầu đời, em bé cần bú đêm nhiều, người mẹ thường xuyên thức giấc, ngủ không đủ giấc cũng là nguyên nhân cản trở chu kỳ kinh nguyệt. Sau khi cai sữa, chu kỳ kinh nguyệt cân bằng ổn định trở lại.

14. Mắc các bệnh phụ khoa

Một số bệnh viêm nhiễm phụ khoa như viêm âm đạo, viêm lộ tuyến cổ tử cung, viêm phần phụ, u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, viêm vòi trứng, u nang buồng trứng... cũng có thể là lý do trễ kinh. Một số dấu hiệu mắc bệnh phụ khoa như: màu sắc, tính chất khí hư bất thường, có mùi hôi khó chịu, dấu hiệu ngứa ngáy vùng kín. Do đó, khi phát hiện các dấu hiệu này, chị em nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám và điều trị sớm.

15 Phụ nữ sau khi nạo phá thai

Những chị em sau khi nạo phá thai thường sẽ bị trễ kinh khoảng 6 tuần đến 6 tháng. Nguyên nhân là do các cơ quan của hệ thống sinh sản cần thời gian để phục hồi trở lại. Đối với những trường hợp nhận thấy mình chậm kinh lâu hơn, chị em nên nhanh chóng đến các cơ sở y tế thăm khám để biết chính xác nguyên nhân và có hướng xử lý thích hợp.

Giải pháp khắc phục tình trạng chậm kinh hiệu quả, an toàn

Để cải thiện tình trạng trễ kinh, các chuyên gia khuyến nghị một số giải pháp cụ thể:

1. Tập thói quen sống lành mạnh

Có một thói quen sống lành mạnh, khoa học là giải pháp tự nhiên giúp cải thiện tình trạng trễ kinh hiệu quả. Do đó, chị em tránh làm sức; hạn chế thức khuya, nên ngủ đủ (7-8 tiếng mỗi ngày); uống đủ lượng nước mỗi ngày (2 lít/ ngày); trước khi đi ngủ có thể massage hoặc bấm huyệt để cơ thể được thư giãn giúp ngủ sâu và ngon giấc hơn; duy trì thói quen tập thể dục 30 phút mỗi ngày, bạn có thể tập yoga, ngồi thiền để điều hòa cảm xúc, hạn chế căng thẳng, giúp khí huyết lưu thông tốt;...

2. Xây dựng chế độ ăn uống tốt cho sức khỏe

Một chế độ dinh dưỡng khoa học sẽ giúp nội tiết tố cân bằng, chức năng buồng trứng ổn định và kinh nguyệt được điều hòa. Một số nhóm thực phẩm tốt cho sức khỏe của phụ nữ:

• Thực phẩm giàu chất đạm như thịt nạc, cá, trứng, các loại đậu…
• Axit béo omega-3 có nhiều trong các loại cá như cá hồi, cá ngừ, cá trích, cá thu, cá mòi…
• Chất xơ, có trong các loại rau xanh, củ, quả, các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt…
• Thực phẩm có nhiều canxi như sữa, trứng, các loại hạt, phô mai, hạnh nhân, rau lá xanh…
• Thực phẩm giàu kali và vitamin như cam, quýt, chuối…
• Thực phẩm giàu các loại vitamin nhóm A như gan, cá, sữa; vitamin nhóm B như đậu xanh, thịt gà, nấm… Ngoài ra, cần tránh xa các nhóm thực phẩm có nhiều dầu mỡ, muối, đồ ăn cay nóng và hạn chế sử dụng chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, cà phê…

Bổ sung nhiều trái cây, rau xanh giúp cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất cho cơ thể, từ đó giúp cải thiện tình trạng trễ kinh

3. Tránh xa stress, căng thẳng

Stress, căng thẳng kéo dài cũng là một trong những nguyên nhân trễ kinh. Do đó, tâm lý luôn thoải mái, tinh thần lạc quan là cách cải thiện hiệu quả tình trạng trễ kinh. Bạn có thể giải tỏa căng thẳng bằng cách giảm việc, dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, đi du lịch, trò chuyện nhiều hơn với bạn bè, người thân hoặc nuôi thú cưng.

4. Nếu tình trạng kéo dài phải đến gặp bác sĩ

Nếu tình trạng trễ kinh, chậm kinh kéo dài rất có thể do các nguyên nhân nghiêm trọng khác, bạn cần chủ động đến các cơ sở y tế chuyên khoa uy tín để thăm khám và có giải pháp điều trị sớm.

Bổ sung dưỡng chất thiên nhiên giúp cơ thể tự ổn định nội tiết tố

Theo các chuyên gia, nếu tình trạng trễ kinh xảy ra do rối loạn nội tiết tố, chị em nên kết hợp sử dụng thêm các sản phẩm từ thiên nhiên có khả năng tác động trực tiếp đến hoạt động của hệ trục vàng Não bộ  - Tuyến yên – Buồng trứng hỗ trợ suy giảm hoạt động, giúp ổn định nội tiết tố từ bên trong cơ thể, nhờ đó, kinh nguyệt được điều hòa.

Qua nhiều năm nghiên cứu ở cấp độ phân tử, các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện ra tinh chất quý là Lepidium Meyenii và P. Leucotomos có trong sản phẩm Angela Gold có tác dụng hỗ trợ tăng cường hoạt động của hệ trục Não bộ - Tuyến yên - Buồng trứng, giúp duy trì ổn định bộ ba nội tiết tố nữ (estrogen, progesterone, testosterone) theo đúng và đủ với nhu cầu cơ thể, từ đó hỗ trợ cải thiện hiệu quả tình trạng rối loạn kinh nguyệt, trong đó có tình trạng trễ kinh và các triệu chứng khó chịu thời kỳ tiền mãn kinh - mãn kinh như bốc hỏa, cáu gắt, sức khỏe giảm sút, đau rát khi quan hệ… hỗ trợ phụ nữ tăng cường sức khỏe, duy trì sắc đẹp và đời sống sinh lý viên mãn.

Tinh chất Lepidium Meyenii và P. Leucotomos có trong sản phẩm Angela Gold có tác dụng hỗ trợ tăng cường hoạt động của hệ trục Não bộ - Tuyến yên - Buồng trứng, giúp duy trì ổn định bộ ba nội tiết tố nữ (estrogen, progesterone, testosterone) theo đúng và đủ với nhu cầu cơ thể, từ đó cải thiện từ gốc tình trạng trễ kinh an toàn

Ngoài ra, P. Leucotomos là tinh chất quý, nổi tiếng, được người Honduras xưa xem như phương thuốc bí truyền giúp cải thiện các vấn đề về da. Các nghiên cứu khoa học tại Mỹ và trên thế giới đã khẳng định tinh chất P. Leucotomos thiên nhiên có công dụng hỗ trợ bảo vệ và tái tạo cấu trúc nền của da, làm chậm quá trình lão hóa, giúp da luôn căng sáng, mịn màng. Không chỉ vậy,  P. Leucotomos còn có khả năng hạn chế các tổn thương do tia cực tím và chống nắng từ bên trong.

Có nhiều nguyên nhân trễ kinh nguyệt, để cải thiện chị em cần xây dựng lối sống khoa học, chế độ dinh dưỡng lành mạnh cho cơ thể, tránh xa stress, căng thẳng, đặc biệt, bổ sung các dưỡng chất thiên nhiên giúp tăng cường hoạt động của hệ trục Não bộ - Tuyến yên - Buồng trứng từ đó cân chỉnh hiệu quả các nội tiết tố theo nhu cầu của cơ thể. Nếu tình trạng trễ kinh kéo dài, chị em cần đến các cơ sở y tế để thăm khám, xác định nguyên nhân và có giải pháp điều trị kịp thời.