Các loại nám da thường gặp: Phân biệt đặc điểm 3 loại phổ biến

Mỗi loại nám da sẽ có đặc trưng riêng về màu sắc, kích thước, độ nông sâu của chân nám. Bạn chỉ cần nắm rõ đặc điểm của các loại nám da phổ biến là có thể phân biệt được chúng, từ đó biết cách phòng ngừa và điều trị hiệu quả hơn.

Nám da là tình trạng gì?

Nám da là tình trạng trên bề mặt da xuất hiện các mảng nâu, xám nhạt. Nám da có liên quan đến tình trạng sản xuất quá mức melanin thông qua tế bào hắc tố Melanocytes. Theo Học viện Da liễu Hoa Kỳ, 90% người bị nám là phụ nữ.

Nám da thường xuất hiện ở một số vùng có nguy cơ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nhiều như má, trán, cằm và thậm chí trên môi trên. Mặc dù ít phổ biến hơn, nám da có thể phát triển trên cánh tay, cổ, vai… (1)

Các loại nám da thường gặp

Theo nghiên cứu, các loại nám da được phân loại thành ba biến thể mô học: biểu bì, trung bì và hỗn hợp.

1. Nám biểu bì (nám mảng)

Ở loại biểu bì, có sự gia tăng sắc tố trên khắp các lớp biểu bì, đặc biệt là ở lớp đáy và lớp trên cùng. Loại nám này có màu nâu nhạt, chân nông và thường tập trung thành từng mảng.

2. Nám trung bì (chân sâu)

Tế bào sắc tố có khả năng di chuyển từ lớp đáy xuống trung bì. Ngoài ra, có thể thấy thâm nhiễm lymphohistiocytic ở những vùng tăng lắng đọng melanin. Nám chân sâu thường màu nâu nhạt đến đen sẫm, xuất hiện theo từng đốm, kích thước nhỏ như đầu đũa. (2)

3. Nám hỗn hợp

Melanin phân bố từ trung bì lên các lớp ngoài cùng của biểu bì nên độ đậm nhạt của các đốm nám không giống nhau. Nám da hỗn hợp thường biểu hiện các đặc điểm mô học kết hợp của phân nhóm biểu bì và trung bì.

Hình ảnh các loại nám trên da mặt

Những nguyên nhân gây ra tình trạng nám da

Có nhiều nguyên nhân gây ra nám da, bao gồm tiếp xúc với ánh sáng, ảnh hưởng của nội tiết tố và tiền sử… Nhưng nhìn chung, các chuyên gia thường chia thành hai nhóm nguyên nhân cơ bản là nội sinh và ngoại sinh.

1. Nguyên nhân nội sinh

Các loại nám da có thể xuất phát từ các nguyên nhân nội sinh như:

• Hormone: Các phát hiện về việc sử dụng thuốc tránh thai, phụ nữ trong giai đoạn mang thai và liệu pháp thay thế hormone đều có thể khiến nám da bùng phát. Trên thực tế, khoảng 25% phụ nữ dùng thuốc tránh thai bị nám da. Đây cũng là lý do tại sao nám da thường được gọi là “mặt nạ thai kỳ” do lượng melanin và tăng sắc tố xuất hiện nhiều trên khuôn mặt của phụ nữ mang thai.
• Thuốc uống: Một số loại thuốc kháng sinh uống, thuốc tim mạch và các loại thuốc nhạy sáng khác có thể gây ra nám da hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng này.
• Bệnh tuyến giáp: Hiện nay, người ta cho rằng bệnh tuyến giáp có thể là nguyên nhân gây ra nám da ở một số bệnh nhân, vì nhiều người mắc bệnh tuyến giáp được chẩn đoán bị nám da. Rối loạn tuyến giáp có thể ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch, dẫn đến tình trạng viêm kích hoạt tế bào hắc tố sản xuất nhiều melanin hơn. (3)
• Di truyền: Khoảng ⅓ – ½ số người bị nám da có tiền sử gia đình bị vấn đề này. Ngoài ra, những cặp song sinh giống hệt nhau thường có chung các triệu chứng của nám da. Những người có họ hàng gần bị nám da có khuynh hướng di truyền nám da và có nhiều khả năng tự phát triển bệnh này.
• Tông màu da: Những người có tông màu da sẫm hơn hoặc dễ rám nắng có nhiều khả năng bị nám da hơn. Điều này là do da sẫm màu tự nhiên có mức độ sản sinh tế bào hắc tố cao hơn da sáng màu.

2. Nguyên nhân ngoại sinh

Những nguyên nhân ngoại sinh góp phần gây ra các loại nám da bao gồm:

• Sản phẩm chăm sóc da: Một số sản phẩm chăm sóc da có thể làm tình trạng nám da trở nên tồi tệ hơn. Điều này đặc biệt phổ biến đối với các chất tẩy tế bào chết mạnh và các sản phẩm khác có thể làm tăng độ nhạy cảm với ánh sáng. Ngoài ra, xà phòng có mùi thơm cũng làm tình trạng nám da trở nên tồi tệ hơn.

Nhiều mỹ phẩm tẩy quá mạnh hoặc không rõ nguồn gốc có thể khiến da sạm nám nghiêm trọng.

• Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời: Nguyên nhân phổ biến nhất gây ra nám da là tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Tia cực tím (UVA và UVB) từ mặt trời kích thích các tế bào hắc tố sản xuất nhiều melanin hơn.
• Lột da hóa học là phương pháp sử dụng dung dịch hóa học (như AHA) để loại bỏ tế bào da chết, kích thích sự phát triển của tế bào da mới và để lộ làn da mới. Tuy nhiên, nếu không có biện pháp che chắn và bảo vệ, làn da mới lại càng dễ hình thành sạm nám hơn.
• Điều trị bằng laser: Thông thường, bệnh nhân điều trị bằng laser để cố gắng loại bỏ nám da, nhưng một số trường hợp kết quả sau điều trị trở nên tồi tệ hơn. Tương tự như lột da hoá học, nám da có thể tái phát nhanh hơn sau khi điều trị.

Da bị nám có trị dứt điểm được không?

Nám da có thể tạm thời mờ đi khi áp dụng đúng phương pháp điều trị.

Đối với một số người, nám da sẽ tự biến mất tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra. Nếu nám da là kết quả của việc sử dụng thuốc tránh thai có chứa hormone hoặc mang thai, thì có thể tự mờ đi trong vòng vài tháng sau sinh hoặc khi ngừng thuốc. Các phương pháp điều trị khác như lột da có thể làm giảm đáng kể tình trạng nám da và phục hồi làn da sáng mịn, đều màu…

Tuy nhiên, nám da có thể tái phát trở lại nếu không thể điều trị từ nguyên nhân gây ra, không duy trì thói quen chăm sóc da phù hợp và bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời.

Phương pháp phòng ngừa nám da như thế nào cho hiệu quả?

Nám da là một tình trạng gây khó chịu ảnh hưởng đến nhiều người, đặc biệt là phụ nữ. Mặc dù tình trạng này phổ biến, các lựa chọn điều trị nám da có thể bị hạn chế và đòi hỏi phải cam kết lâu dài.

Bằng cách thực hiện một số thay đổi đơn giản, lựa chọn chăm sóc da và tăng cường dưỡng chất cho da từ sâu bên trong… có thể thấy các triệu chứng nám da được cải thiện.

1. Xây dựng chế độ, lối sống lành mạnh

Mẹo để giảm nám da và phòng ngừa da bị sạm nám là giảm các tác nhân gây nám tiềm ẩn:

• Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, đặc biệt là vào buổi trưa khi tia nắng mặt trời mạnh nhất.
• Đội mũ rộng vành, đeo kính râm, đeo khẩu trang, mặc quần áo chống nắng để bảo vệ mặt và da cơ thể khỏi ánh nắng mặt trời.
• Xem xét lại việc sử dụng thuốc tránh thai nội tiết tố hoặc liệu pháp thay thế hormone và cân nhắc các phương pháp thay thế nếu có thể, vì chúng có thể gây ra nám da.
• Duy trì lối sống lành mạnh bằng cách ăn uống cân bằng dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên và nghỉ ngơi đầy đủ. Tất cả những điều này giúp hỗ trợ làn da khỏe mạnh.
• Tránh thực phẩm có chỉ số đường huyết cao như bánh mì trắng, đồ ăn nhẹ có đường và thực phẩm chế biến. Khi bạn ăn những thực phẩm này, cơ thể bạn sẽ sản xuất nhiều insulin hơn, một loại hormone điều chỉnh lượng đường trong máu. Điều này có thể dẫn đến sự gia tăng hormone androgen, có liên quan đến sự phát triển của nám da.

2. Thường xuyên chống nắng cho da

Vì nám da thường bị kích thích bởi ánh nắng mặt trời, nên điều quan trọng mà mọi người cần nhớ là phải thường xuyên thoa kem chống nắng hàng ngày. Thoa kem chống nắng có chỉ số SPF ít nhất là 30, ngay cả trong mùa đông và những ngày nhiều mây.

Bôi kem chống nắng thường xuyên giúp giảm nguy cơ bị nám da

3. Bổ sung dưỡng chất từ bên trong

Bên cạnh việc thực hiện thói quen bảo vệ da khỏi các yếu tố gây hại từ bên ngoài, chăm sóc da và ổn định nội tiết tố… việc bảo vệ cấu trúc nền có vai trò quan trọng giúp da dẻ căng mịn và sáng đều.

Sau thời gian dài nghiên cứu, các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện ra tinh chất quý từ thiên nhiên P. Leucotomos (có trong Angela Gold) có khả năng phòng vệ kép, giúp tái tạo và bảo vệ làn da trước tia UV và hỗ trợ làm chậm quá trình lão hóa.

Khi da tiếp xúc với tia UV, tinh chất này sẽ hoạt động như một lá chắn bảo vệ, giúp duy trì cấu trúc nền của da bằng cách giảm thiểu tác động của các enzyme phân hủy cấu trúc nền MMPs, hạn chế hoạt động của tế bào hắc tố gây sạm da.

Đồng thời, tinh chất này còn kích thích sự phát triển của các protein dạng sợi như collagen, elastin, laminin, fibronectin và tăng cường sản xuất proteoglycan, những phân tử giữ nước quan trọng, giúp da săn chắc, đàn hồi và duy trì độ ẩm.

Ngoài ra, Angela Gold còn có tính chất Lepidium Meyenii là dưỡng chất quý từ thiên nhiên với các axit amino, sterols quý, nhóm glucosinat, nhóm alkaloid,… giúp kích thích hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng sản xuất các nội tiết tố theo đúng nhu cầu tự nhiên của cơ thể, không chỉ giúp bảo vệ làn da mà còn hỗ trợ tăng cường sinh lý và cải thiện sức khỏe tổng thể cho phái đẹp.

Thêm khỏe, thêm đẹp và làm mờ sạm nám với 1 viên Angela Gold mỗi ngày.

Chú ý lựa chọn mỹ phẩm phù hợp với da

• Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da có chứa các thành phần như niacinamide, vitamin C hoặc alpha arbutin được biết đến với đặc tính làm sáng da.
• Ưu tiên dùng mỹ phẩm hoặc các sản phẩm chăm sóc da có chứa chất chống oxy hóa như vitamin C và E, có thể giúp bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời.
• Tránh sử dụng các chất tẩy tế bào chết và lột da mạnh vì có thể làm tăng sắc tố da và làm trầm trọng thêm tình trạng nám da.
• Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da và sữa rửa mặt dịu nhẹ, không gây kích ứng.
• Hãy cân nhắc sử dụng các sản phẩm có chứa chất làm sáng da như axit kojic, axit azelaic… vì những sản phẩm cần được kê đơn bởi bác sĩ da liễu.

Bằng cách kết hợp các biện pháp phòng ngừa các loại nám da vào thói quen hàng ngày, bạn có thể giảm đáng kể khả năng phát triển nám da và duy trì làn da khỏe mạnh hơn.