8 dấu hiệu trầm cảm nhẹ và cách chữa trị như thế nào?
Trầm cảm ảnh hưởng đến hàng triệu người trên thế giới, biểu hiện từ nhẹ đến nặng. Trầm cảm nhẹ ít nghiêm trọng hơn so với trầm cảm trung bình và trầm cảm nặng tuy nhiên nó vẫn có thể gây ra nhiều khó khăn và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống người bệnh. Vậy dấu hiệu bị trầm cảm nhẹ biểu hiện như thế nào? Có thể tự chữa khỏi tại nhà được không?
Bệnh trầm cảm nhẹ là gì?
Trầm cảm nhẹ là tình trạng chán nản đi kèm với các biểu hiện trầm cảm khác, nhưng các triệu chứng không quá rõ ràng. Trầm cảm nhẹ có xu hướng khó chẩn đoán bởi nó không gây ra trở ngại lớn cho cuộc sống hàng ngày. Nó có thể biểu hiện bằng việc cảm thấy không khỏe khiến bạn không muốn đi chơi với bạn bè, đi học hoặc đi làm. Thông thường, bạn vẫn có thể vượt qua những triệu chứng này. (1)
Trầm cảm có thể ảnh hưởng đến mọi khía cạnh của cuộc sống, bao gồm cả các mối quan hệ, gia đình, bạn bè và cộng đồng. Nó có thể là nguyên nhân dẫn đến các vấn đề ở trường học hoặc tại nơi làm việc.
Trầm cảm có thể xảy ra với bất cứ ai. Những người từng bị lạm dụng, có những mất mát hoặc bị căng thẳng khác có nhiều khả năng bị trầm cảm hơn. Phụ nữ có nhiều nguy cơ bị trầm cảm hơn nam giới.
Ước tính có khoảng 3,8% dân số bị trầm cảm, bao gồm 5% người trưởng thành (4% ở nam và 6% ở nữ) và 5,7% người lớn trên 60 tuổi. Khoảng 280 triệu người trên thế giới bị trầm cảm. Tình trạng này phổ biến hơn ở phụ nữ gấp đôi so với nam giới. Trên toàn thế giới, hơn 10% phụ nữ mang thai và phụ nữ mới sinh con bị trầm cảm. Hơn 700.000 người chết vì tự tử mỗi năm. Tự tử là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ tư ở độ tuổi 15 – 29.
Bệnh trầm cảm nhẹ có nguy hiểm không?
Mặc dù không nghiêm trọng bằng trầm cảm nặng nhưng bệnh trầm cảm nhẹ gây ảnh hưởng đến tâm trạng, hành vi và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Nó cũng có thể làm tăng nguy cơ phát triển các dạng trầm cảm nghiêm trọng hơn hoặc các vấn đề sức khỏe tâm thần khác.
Thậm chí, một người trầm cảm nhẹ cũng có thể dẫn đến hành vi tự tử. Điều này cho thấy mức độ nguy hiểm của nó, vì vậy cần phải tìm kiếm sự giúp đỡ nếu bạn cho rằng mình có thể bị trầm cảm nhẹ.
Xem thêm: Bệnh trầm cảm có nguy hiểm không? Cùng chuyên gia giải đáp
Trầm cảm ảnh hưởng đến các mối quan hệ và chất lượng sống của người bệnh
Nguyên nhân dẫn đến trầm cảm nhẹ
Di truyền, mất cân bằng các chất dẫn truyền thần kinh, sang chấn tâm lý, chất gây nghiện và bệnh thực thể ở não là những yếu tố nguy cơ dẫn đến trầm cảm nhẹ.
1. Do sang chấn tâm lý
Sang chấn tâm lý là một loại tổn thương về mặt cảm xúc xảy ra khi một người trải qua một sự kiện đau buồn hoặc đe dọa đến tính mạng, chẳng hạn như bị lạm dụng, bạo lực, chiến tranh, thiên tai hoặc tai nạn.
Sang chấn có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe thể chất và tinh thần của một người cũng như khả năng học tập và làm việc của họ. Một trong những hậu quả có thể xảy ra của sang chấn tâm lý là trầm cảm, một chứng rối loạn tâm trạng đặc trưng bởi nỗi buồn dai dẳng, mất hứng thú và các triệu chứng khác cản trở cuộc sống hàng ngày. (2)
Xem thêm: Bệnh trầm cảm theo mùa (SAD): Nguyên nhân và cách điều trị
2. Do sử dụng chất gây nghiện
Rượu là một chất gây nghiện có thể góp phần dẫn đến trầm cảm nếu sử dụng thường xuyên. Rượu có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm những cảm xúc tiêu cực, chẳng hạn như buồn bã, tội lỗi hoặc vô vọng. Đây là những trạng thái cảm xúc thường gặp ở một người bị trầm cảm.
Nó có thể cản trở hiệu quả của thuốc chống trầm cảm. Điều này có thể làm cho các triệu chứng trầm cảm trở nên tồi tệ hơn hoặc khó kiểm soát hơn.
3. Do bệnh thực thể ở não
Các bệnh thực thể ở não có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm chứng trầm cảm, bao gồm ở nhiều mức độ như trầm cảm nhẹ, trung bình hoặc nặng. Một số bệnh thực thể của não có liên quan đến trầm cảm là:
- Các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer và Parkinson
- Đột quỵ
- Bệnh đa xơ cứng
- Bệnh ung thư
- Đau mãn tính
Những bệnh này có thể ảnh hưởng đến não theo nhiều cách khác nhau, chẳng hạn như thay đổi chất hóa học trong não, gây viêm, làm tổn thương mô não hoặc làm suy giảm chức năng não. Những thay đổi này có thể ảnh hưởng đến tâm trạng, nhận thức, hành vi và chất lượng cuộc sống của người mắc bệnh. (3)
Tìm hiểu thêm: Rối loạn trầm cảm dai dẳng: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
8 dấu hiệu của trầm cảm nhẹ thường gặp
Cảm thấy buồn bã, mệt mỏi, mất động lực, dễ kích động,… là những dấu hiệu của trầm cảm nhẹ, cụ thể như sau:
1. Tâm trạng buồn bã
Tâm trạng buồn bã là một triệu chứng phổ biến của bệnh trầm cảm. Người bị trầm cảm thường cảm thấy buồn bã, ủ rũ, chán nản, mất hứng thú với mọi thứ trong cuộc sống, kể cả những sở thích yêu thích trước đây.
Khi bị trầm cảm, tâm trạng buồn bã có thể ảnh hưởng đến mọi khía cạnh của cuộc sống người bệnh. Bạn có thể gặp khó khăn trong việc tập trung, học tập, làm việc và duy trì các mối quan hệ. Trong trường hợp nghiêm trọng, tâm trạng buồn bã có thể dẫn đến các hành vi tự tử.
Tìm hiểu thêm: Rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD)
Dấu hiệu của trầm cảm nhẹ là tâm trạng buồn bã
2. Rối loạn giấc ngủ
Người trầm cảm có thể bị rối loạn giấc ngủ. Trầm cảm và các vấn đề về giấc ngủ có mối quan hệ hai chiều, nghĩa là giấc ngủ kém có thể góp phần phát triển bệnh trầm cảm và trầm cảm có thể khiến bạn khó ngủ ngon hơn.
Một lý do khác là trầm cảm có thể ảnh hưởng đến chức năng của chất dẫn truyền thần kinh serotonin, chất này có liên quan đến việc điều chỉnh tâm trạng và giấc ngủ. Lý do thứ ba là trầm cảm có thể làm gián đoạn nhịp sinh học của cơ thể, vốn là chu kỳ tự nhiên của giấc ngủ và sự tỉnh táo. Rối loạn giấc ngủ có thể làm trầm trọng thêm tình trạng trầm cảm và khiến việc phục hồi sau bệnh trở nên khó khăn hơn.
Xem thêm: 7 cách điều trị trầm cảm sau sinh tại nhà hiệu quả
3. Tâm trạng mệt mỏi
Người trầm cảm cảm thấy mệt mỏi vì tình trạng này ảnh hưởng đến chất hóa học trong não, cản trở giấc ngủ, thay đổi thói quen ăn uống và gây ra căng thẳng. Những yếu tố này đều góp phần gây ra mệt mỏi, vốn là một triệu chứng phổ biến của bệnh trầm cảm. Một số lý do có thể khiến người trầm cảm cảm thấy mỏi mệt là:
- Vấn đề về giấc ngủ: Trầm cảm có thể gây ra chứng mất ngủ, khiến người bệnh không thể ngủ đủ giấc và cảm thấy kiệt sức.
- Chế độ ăn uống: Trầm cảm có thể ảnh hưởng đến sự thèm ăn và thói quen ăn uống của mọi người, điều này có thể dẫn đến dinh dưỡng kém và mức năng lượng thấp.
- Căng thẳng: Trầm cảm có thể khiến con người nhạy cảm hơn với căng thẳng, điều này có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và năng lượng của họ. Căng thẳng cũng có thể làm giảm mức độ serotonin và dopamine, hai chất dẫn truyền thần kinh điều chỉnh tâm trạng và năng lượng.
- Thuốc: Một số loại thuốc điều trị trầm cảm hoặc các tình trạng khác có thể gây ra tác dụng phụ như mệt mỏi, buồn ngủ hoặc tăng cân.
4. Không có động lực, giảm hứng thú
Những người trầm cảm có thể không có động lực và giảm hứng thú vì tình trạng này ảnh hưởng đến cảm xúc và hành vi của họ.
Trầm cảm có thể làm giảm mức độ dopamine, một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến niềm vui và động lực. Điều này có thể khiến những người trầm cảm ít phản ứng hơn với những điều tích cực và ít có động lực theo đuổi mục tiêu của mình.
Trầm cảm cũng có thể làm tăng nồng độ cortisol, một loại hormone được giải phóng để đối phó với căng thẳng. Nồng độ cortisol cao có thể làm suy giảm chức năng của vùng hải mã, vùng não liên quan đến trí nhớ, học tập và động lực.
Trầm cảm có thể dẫn đến những thay đổi hành vi như né tránh, cô lập, trì hoãn và tự phê bình. Những hành vi này có thể tạo ra một vòng luẩn quẩn làm tăng thêm sự thiếu động lực và hứng thú trong cuộc sống.
Tìm hiểu thêm chủ đề: Bị trầm cảm sau sinh kéo dài bao lâu? Có nguy hiểm không?
Không có động lực, giảm hứng thú là dấu hiệu bị trầm cảm nhẹ
5. Chuyển động chậm chạp hoặc dễ bị kích động
Người trầm cảm có thể di chuyển chậm vì hệ thần kinh vận động của họ trở nên phản ứng chậm hơn. Đây là triệu chứng của bệnh trầm cảm ảnh hưởng đến hoạt động tinh thần và thể chất. Sự mất cân bằng những chất dẫn truyền thần kinh khiến người bị trầm cảm có thể dễ bị kích động hơn.
Dưới đây là một số biểu hiện của sự kích động ở người trầm cảm:
- Cảm thấy khó chịu, cáu kỉnh hoặc bực bội.
- Dễ nổi nóng và khó kiểm soát cảm xúc.
- Thay đổi nhịp tim hoặc huyết áp.
- Đi lại bồn chồn hoặc khó ngồi yên.
6. Cảm giác thất vọng và tội lỗi
Dấu hiệu bị trầm cảm nhẹ tiếp theo là cảm giác thất vọng và tội lỗi vì nhiều lý do, chẳng hạn như:
- Họ có thể có những kỳ vọng không thực tế hoặc cầu toàn về bản thân hoặc người khác và cảm thấy thất vọng khi không đạt được những kỳ vọng đó.
- Họ có thể đổ lỗi cho bản thân về những điều không phải lỗi hoặc nằm ngoài tầm kiểm soát của họ và cảm thấy tội lỗi vì đã gây tổn hại hoặc rắc rối cho người khác.
- Họ có thể so sánh bản thân một cách tiêu cực với những người có vẻ hạnh phúc hơn hoặc thành công hơn và cảm thấy thất vọng về bản thân.
Xem thêm: 10 dấu hiệu trầm cảm sau sinh dễ nhận biết, phụ nữ cần hiểu rõ
7. Thay đổi khẩu vị
Những người bị trầm cảm có thể gặp phải những thay đổi về khẩu vị vì nhiều lý do như: Trầm cảm có thể gây ra những rối loạn trên các hormone liên quan đến sự thèm ăn làm cho họ mất hứng thú với việc ăn uống hoặc ngược lại là thèm ăn. Tuy nhiên, tỷ lệ chán ăn nhiều hơn.
Người trầm cảm thường thay đổi khẩu vị và cảm thấy chán ăn
8. Suy nghĩ về cái chết
Người trầm cảm có thể nghĩ về cái chết vì nhiều lý do khác nhau, tùy thuộc vào hoàn cảnh và mức độ trầm cảm của họ. Một số lý do có thể là:
- Họ cảm thấy vô vọng và bất lực về tương lai của mình. Họ có thể tin rằng sẽ không có gì tốt hơn hoặc không thể kiểm soát được hoàn cảnh của mình.
- Họ cảm thấy bị mắc kẹt và bị choáng ngợp bởi nỗi đau của mình. Họ có thể gặp khó khăn trong việc đối phó với những cảm xúc của mình, chẳng hạn như buồn bã, tức giận, lo lắng và cảm thấy rằng họ không có cách nào thoát khỏi đau khổ.
- Họ cảm thấy mình vô dụng và tự trách mình về những vấn đề của mình hoặc nghĩ rằng họ là gánh nặng cho người khác.
Cách chữa trầm cảm nhẹ tại nhà bên cạnh việc dùng thuốc
Trầm cảm cần được thăm khám chuyên khoa và điều trị bằng thuốc chống trầm cảm theo kê đơn của bác sĩ. Bên cạnh đó, bạn có thể áp dụng các cách chữa trầm cảm nhẹ tại nhà khác để hỗ trợ điều trị bệnh.
1. Xây dựng chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng
Việc áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp hỗ trợ tốt cho quá trình điều trị bệnh. Cùng với thuốc, chế độ ăn uống tốt có thể giúp kiểm soát các triệu chứng trầm cảm và cải thiện sức khỏe.
Dưới đây là một số lời khuyên về chế độ ăn uống cho bệnh trầm cảm:
- Ăn đều và không bỏ bữa giúp bạn duy trì lượng đường trong máu và ngăn ngừa sự thay đổi tâm trạng. Hãy cố gắng tránh bỏ bữa hoặc nhịn ăn trong thời gian dài.
- Chọn thực phẩm như ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau quả. Những thực phẩm này có thể tăng mức serotonin, một chất hóa học trong não giúp điều chỉnh tâm trạng và hạnh phúc của bạn.
- Uống nhiều nước và giữ nước vì nước rất cần thiết để cơ thể và não của bạn hoạt động bình thường. Mất nước có thể gây mệt mỏi, đau đầu và khó chịu, ảnh hưởng đến tâm trạng của bạn.
- Hạn chế ăn thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, đường tinh luyện, caffeine và rượu. Những thực phẩm này có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng trầm cảm bằng cách ảnh hưởng đến giấc ngủ, năng lượng và tâm trạng. Chúng cũng có thể ảnh hưởng đến thuốc và liệu pháp điều trị trầm cảm.
2. Bổ sung thực phẩm hỗ trợ bên trong
Những thay đổi về nồng độ hormone, do các yếu tố như mang thai, mãn kinh hoặc kiểm soát sinh sản có thể làm thay đổi các chất dẫn truyền thần kinh ảnh hưởng đến tâm trạng. Sự sụt giảm hormone có thể dẫn đến giảm mức serotonin, điều này có thể làm tăng mức độ buồn bã, lo lắng và khó chịu.
Sự xáo trộn và suy giảm của bộ 3 nội tiết tố nữ là Estrogen, Progesterone và Testosterone gây ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm sinh lý của nữ giới. Mãn kinh là giai đoạn mà đa số chị em đều gặp phải tình trạng bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm, mất ngủ, nhịp tim nhanh, khô hạn và sự thay đổi tâm trạng, rối loạn lo âu, nguy hiểm hơn là trầm cảm.
Trải qua nhiều công trình nghiên cứu, các nhà khoa học Mỹ đã chứng minh thảo dược Lepidium Meyenii (có trong viên uống Angela Gold) chứa nhiều sterol quý giúp hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng hoạt động tốt, cân chỉnh bộ 3 nội tiết tố Estrogen, Progesterone và Testosterone, đáp ứng đúng và đủ nhu cầu của cơ thể. Điều này giúp cải thiện sức khỏe, sắc đẹp và hỗ trợ nữ giới vượt qua bệnh trầm cảm nhẹ dễ dàng hơn.
Viên uống Angela Gold hỗ trợ điều hòa nội tiết tố và cân bằng tâm trạng
3. Vận động thường xuyên
Vận động thường xuyên giúp giảm trầm cảm và nâng cao sức khỏe tổng thể của bạn:
- Tập thể dục giúp bạn tăng cường tương tác xã hội thông qua việc gặp gỡ nhiều người tại phòng tập thể dục, đội thể thao hoặc nhóm tập thể dục, từ đó giúp bạn cởi mở và cải thiện tâm trạng tốt hơn.
- Vận động giúp giải phóng chất hóa học tạo cảm giác dễ chịu, chẳng hạn như endorphin có thể cải thiện tâm trạng và giảm đau. Một số nghiên cứu cho thấy tập thể dục nhịp điệu có tác dụng chống trầm cảm rất tốt.
- Tập thể dục giúp bạn thoát khỏi những suy nghĩ tiêu cực và lo lắng bằng cách tập trung vào hoạt động thể chất ở thời điểm hiện tại.
4. Đảm bảo chất lượng giấc ngủ
Giấc ngủ đóng một vai trò quan trọng đối với sức khỏe tinh thần và thể chất của mọi người. Đối với những người bị trầm cảm, giấc ngủ lại càng quan trọng hơn vì nó có thể giúp cải thiện tâm trạng, giảm các triệu chứng trầm cảm và tăng cường sức khỏe tổng thể.
Dưới đây là một số lý do tại sao người trầm cảm cần đảm bảo ngủ đủ:
- Ngủ đủ giúp cải thiện tâm trạng: Khi chúng ta ngủ đủ giấc, cơ thể sẽ sản xuất nhiều hormone serotonin hơn. Serotonin là một chất dẫn truyền thần kinh giúp điều chỉnh tâm trạng, cảm xúc và hành vi.
- Ngủ đủ giúp giảm các triệu chứng trầm cảm: Các triệu chứng trầm cảm, chẳng hạn như buồn bã, chán nản, mệt mỏi và mất hứng thú với các hoạt động thường ngày có thể được cải thiện khi chúng ta ngủ đủ giấc.
- Ngủ đủ giúp tăng cường sức khỏe tổng thể: Ngủ đủ giấc giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện trí nhớ, khả năng tập trung và giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính, chẳng hạn như bệnh tim, đột quỵ, tiểu đường.
Thông thường, người trưởng thành cần ngủ 7 – 9 tiếng mỗi đêm. Người bị trầm cảm cần ngủ đủ lâu và đủ sâu để cảm thấy khỏe khoắn và tràn đầy năng lượng.
5. Tới bác sĩ thăm khám để được tư vấn kịp thời
Việc thăm khám với bác sĩ khi bị trầm cảm là vô cùng quan trọng vì:
- Để được chẩn đoán chính xác: Trầm cảm có thể biểu hiện dưới nhiều dạng khác nhau và có thể bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác, chẳng hạn như rối loạn lo âu, rối loạn giấc ngủ hoặc các bệnh lý thể chất. Bác sĩ có thể giúp bạn chẩn đoán chính xác tình trạng của mình và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
- Để được điều trị kịp thời: Trầm cảm có thể gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng, chẳng hạn như suy giảm khả năng tập trung và suy nghĩ, các vấn đề về sức khỏe thể chất và thậm chí là tự tử. Điều trị sớm có thể giúp bạn kiểm soát các triệu chứng trầm cảm và ngăn ngừa các rủi ro này.
- Để được hỗ trợ từ chuyên gia: Bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về trầm cảm, các triệu chứng của bệnh và các phương pháp điều trị. Họ cũng có thể cung cấp cho bạn sự hỗ trợ và động viên cần thiết để vượt qua bệnh trầm cảm.
Trầm cảm nhẹ là một dạng trầm cảm phổ biến, có thể gây ra nhiều khó khăn cho người bệnh. Tuy nhiên, tình trạng này có thể được điều trị hiệu quả bằng các phương pháp thích hợp. Nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng của trầm cảm nhẹ, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý càng sớm càng tốt. Điều trị sớm có thể giúp bạn kiểm soát các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn.
